Mariusz Stańco
Wybrane aspekty eksploatacji wielkogabarytowych łożysk tocznych
Zapewnienie odpowiedniej trwałości węzła obrotu z wielkogabarytowym łożyskiem tocznym, ze względu na wysoki koszt oraz dostępność zamienników jest zagadnieniem o dużej wadze. Dla katalogowych łożysk wieńcowych, montowanych w większej liczbie identycznych maszyn możliwe jest określenie powtarzalnych parametrów eksploatacyjnych. W przypadku dużych łożysk wielkogabarytowych jest to utrudnione ze względu na indywidualne cechy każdej maszyny. Omówiono najważniejsze czynniki wpływające na trwałość węzła obrotu. Opisano kryterium oceny trwałości resztkowej.
Selected aspects of the maintenance of large-size rolling bearing
Because of the high cost and limited availability of replacements it is vitally important to ensure proper durability of the slewing unit incorporating a large-size rolling bearing. For catalogue rim bearings installed on a larger number of identical machines it is possible to determine recurring operating parameters. In the case of large-size bearing, this is rather diffi cult because of the unique features of each machine. Major factors affecting the life of the slewing unit are discussed. The criterion for assessing residual durability is described.
Identyfikacja eksperymentalna kąta skręcenia ustroju nośnego pojazdu podczas testu statycznego i dynamicznego
Ustrój nośny pojazdu jest jednym z jego najbardziej obciążonych zespołów konstrukcyjnych. Jest to zespół o złożonej budowie przestrzennej, który musi być wystarczająco wytrzymały by wytrzymać zmienne obciążenia przez wiele lat eksploatacji pojazdu. Najbardziej obciążające są te obciążenia które wywołują skręcanie ustroju nośnego. Stąd ustrój nośny składa się najczęściej z podłużnic połączonych poprzeczami co w efekcie zapewnia dużą sztywność na zginanie i podatność na skręcanie. W artykule przedstawiono badania podwozia pojazdu kołowego wysokiej mobilności 6x6 przeznaczonego do połączenia z kontenerem 20-stopowym. Ustrój nośny pojazdu składa się z ramy głównej połączonej za pomocą połączeń podatnych z ramą pośrednią. Celem badań było sprawdzenie czy kąt skręcenia ustroju nośnego pojazdu w badaniach statycznych i dynamicznych nie wywołuje naprężeń wykraczających poza zakres dopuszczalny. Test statyczny został przeprowadzony najpierw tylko do ramy głównej w celu wyznaczenia jej sztywności skrętnej. Następnie ramy zostały połączone i wyznaczenie sztywności zostało powtórzone. W ramach testu koła znajdujące się w pojeździe po przekątnej zostały podniesione aż do utraty kontaktu z podłożem. Równocześnie rejestrowano przemieszczenie końców podłużnic ramy i odkształcenia w wybranych punktach, w których naklejono tensometry. Po skalibrowaniu układu pomiarowego przeprowadzono szereg testów przebiegowych z pojazdem całkowicie obciążonym ładunkiem. Zarejestrowane wartości odkształceń wykorzystano do wyznaczenia odkształcenia wypadkowego końców podłużnic ramy w funkcji rodzaju drogi oraz wpływu zamocowania kontenera na wypadkową sztywność skrętną ustroju pojazdu.
The experimental identification of torsional angle on a load-carrying truck frame during static and dynamic tests
The underframe of a truck is one of the most loaded parts of a vehicle. It is a spatial unit and it must be strong enough to withstand random loading within many years of maintenance. The most severe form of deformation is in torsion. So, frame side members are often made from elements with channel sections, rigid for bending and flexible for torsion. Authors have conducted the research of 6x6 high mobility wheeled vehicle assigned to 20-feet container. Their load-carrying structure is made from two separate underframes: longitudinal and auxiliary connected with bolted joints. The goal of the research was to check if the torsional angle of deformation of the underframe during static and dynamic tests is within an acceptable range. The static test was carried out for the main underframe first to assess the characteristic of torsional stiffness without the auxiliary frame. After connecting both frames together the measure was conducted again. In the experiment the diagonal wheels were lifted up and the resulting displacement of the ends of the frame side members was recorded. Simultaneously the strain at chosen points of the underframe was measured with a system of turned half bridge strain gauges. After calibrating the measuring system a second part of experiment was conducted within proving ground tests when the vehicle was fully loaded. The collected strain data at chosen points allowed for calculating the resultant displacement of the ends of the frame side members in function of sort of road and to indicate the influence of auxiliary frame on increasing the torsional stiffness of the underframe.
Problemy oceny trwałości wybranego elementu pojazdu na podstawie przyspieszonego testu przebiegowego
W artykule przedstawiono wyniki analizy trwałości elementów sprężystych występujących w zawieszeniu specjalnego terenowego pojazdu ciężarowego 4x4 wykorzystując dane uzyskane podczas przyspieszonego testu drogowego przeprowadzonego podczas jazdy off-road. Wskazano na występujące ograniczenia w dostępie do danych materiałowych jakie są obecne na etapie wstępnego doboru podzespołu (brak danych wytrzymałości zmęczeniowej) oraz podano alternatywną analityczną metodę szacowania wytrzymałości zmęczeniowej. Wskazano na powstające różnice w uzyskanych wynikach oraz na najważniejsze ich źródła. Przedstawiono również sposób wykorzystania uogólnionego wskaźnika trwałości d jako parametru niezależnego od danych materiałowych podzespołu, który można wykorzystać do oceny wpływu obciążeń wynikowych (rejestrowanych) powstających podczas ruchu pojazdu w ustalonych warunkach drogowych na trwałość analizowanego podzespołu i powiązać ich wartość z rodzajem testowego odcinka drogowego.
Problems in assessing the durability of a selected vehicle component based on the accelerated proving ground test
The paper presents the results of the analysis of the durability of elastic elements occurring in the special-purpose 4x4 off-road truck suspension using data obtained during an accelerated proving ground test conducted during off-road driving. The limitations in access to material data present at the stage of the initial selection of the component (lack of fatigue strength data) are indicated and an alternative analytical method for fatigue strength estimation is given. The differences in the obtained results and their most important sources are pointed out. A method for using a generalized durability index d as a parameter independent of the subassembly material data is also described. The indicator can be used to assess the influence of resultant loads (recorded) appearing during the vehicle operation in the determined road conditions on the durability of the subassembly under study and to associate their value with the type of the test road section.